Er zijn angsten die veel mensen herkennen. Het zijn vaak angsten waarbij je jezelf afvraagt: “Is dit wel terecht?” In veel gevallen ontstaan ze uit denkbeeldige scenario’s, waarin je automatisch uitgaat van het allerergste dat kan gebeuren.
Wat is catastrofaal denken?
Het automatisch denken aan het slechtst mogelijke scenario heeft een naam: catastrofaal denken. Het is een denkpatroon waarbij je van iets kleins meteen een groot, dramatisch gevolg bedenkt zelfs als dat eigenlijk heel onwaarschijnlijk is. Je maakt van een simpele gebeurtenis in je hoofd iets veel gevaarlijkers dan het werkelijk is.
Herkenbare voorbeelden
“Als de roltrap ineens aangaat, val ik en breek ik m’n nek.”
“Als ik tussen de deuren van de trein kom, word ik meegesleurd, breek ik iets, kom ik op TikTok én ben ik te laat voor school.”
“Als ik mijn telefoon laat vallen in bad, ontploft het hele huis.”
Is deze angst terecht?
Meestal niet. In de meeste gevallen is het een overdreven reactie. Toch zit er vaak een klein beetje waarheid in, en dat maakt catastrofaal denken zo hardnekkig. Je hersenen willen je beschermen, maar slaan soms een beetje door.
Wat kun je doen?
Herken wanneer je automatisch het ergste denkt en stel jezelf de vraag: Hoe realistisch is dit echt? Meestal is het veel minder waarschijnlijk dan je hoofd je doet geloven. Baseer je gedachten op feiten, niet op rampscenario’s. Adem rustig, blijf kalm en praat erover met iemand die je vertrouwt. Helpt dat niet genoeg? Dan kan therapie je helpen om meer rust te vinden en anders te leren denken.
