Holi, een kleurrijk feest met een duistere geschiedenis

Vandaag is het Holi Phagwa, het kleurrijke voorjaarsfeest van de hindoes. Tijdens dit feest wordt gevierd dat de lente begint. Het bekendste onderdeel van Holi is het gooien van gekleurd poeder over elkaar heen.

Het feest komt lichtvoetig over maar is niet alléén ontstaan om het begin van de lente te vieren.

Geschiedenis van Holi

Een beeld van de god Vishnu van het Holi feest
Foto 1: Ankit Rainloure

Koning Hiranyakashipu wilde in lang vervlogen tijden alle macht voor zichzelf. Hij vond dat het volk hem belangrijker moest vinden dan God. Zijn zoon Prahlad was het daar niet mee eens. Voor hem was er maar één god: Vishnu (zie foto 1). De koning vond dit onacceptabel en probeerde op verschillende manieren zijn zoon om te brengen. Maar door een magische redenen lukte dit steeds niet.

De koning schakelde de hulp in van zijn zus Holika. Zij had kennis van hekserij en bedacht een plan om Prahlad om te brengen. Ze ging samen met Prahlad op de brandstapel zitten. Holika had een onbrandbaar kleed om zich heen, waardoor alleen Prahlad zou verbranden. Maar het tegenovergestelde gebeurde: Holika kwam om in de vlammen, terwijl Prahlad in leven bleef.

Vishnu had Prahlad tijdens elke moordpoging van de koning beschermd. Na de moordpoging van de brandstapel verscheen Vishnu in de gedaante van een mens-leeuw en verscheurde koning Hiranyakashipu. Zo werd het volk bevrijd van zijn tirannie. Daarom wordt Vishnu tijdens Holi vereerd.

In dit filmpje van Schooltv wordt het nog eens op een makkelijke en leuke manier uitgelegd.

Viering in India

Een paar dagen voorafgaand aan het feest verzamelen mensen hout voor op de brandstapel. Op de eerste dag van het feest, na zonsondergang, wordt de brandstapel aangestoken. Mensen verzamelen zich rondom het vuur om puja (gebeden) uit te voeren. Daarna zingen en dansen ze rond de brandstapel.

Vrolijk feestvierende mensen die gekleurd poeder over elkaar heen gooien tijdens Holi
Foto 2: Sahil Prajapati

Op de tweede dag kleuren de straten en mensen in alle kleuren van de regenboog. Tijdens Holi wordt gekleurd poeder overal en op iedereen gegooid. Elke kleur heeft zijn eigen betekenis. Zo staat rood bijvoorbeeld voor liefde en vruchtbaarheid en groen voor een nieuw begin.

Daarnaast wordt er ook met water gespeeld. Mensen spuiten met waterpistolen op elkaar en gooien waterballonnen gevuld met gekleurd water vanaf de daken. Aan het einde van de dag komt de familie samen voor een feestelijke maaltijd.

Viering in Nederland

Ook al komt Holi oorspronkelijk uit India, in Nederland wordt het feest ook gevierd. In Den Haag vindt jaarlijks het Haagse Holi Hangámá plaats. Stichting Holi brengt duizenden Hagenaars én feestvierders uit heel Nederland samen voor dit kleurrijke evenement.

In Den Haag draait Holi om meer dan alleen feestvieren en kleuren gooien. “We hebben de donkere tijden van de winter achter ons gelaten en gaan mooie tijden tegemoet,” vertelt Amar Soekhlal, voorzitter van Stichting Holi Samen, in een artikel op Den Haag FM over het Holi-feest van 2023. En dat geldt nog steeds. Dit feest staat voor eenheid, saamhorigheid en een positieve blik op de toekomst. Oorsprong, wijk of achtergrond maken niet uit—iedereen is welkom.

Meer lezen over een feestdag van een ander gelood? Lees dit artikel.