Morgen is het weer zover: vrijdag de dertiende! Voor de tweede keer dit jaar, want 13 September viel dit jaar ook op een vrijdag. Dat is best bijzonder! Het is een een dag die al eeuwenlang tot de verbeelding spreekt. Voor sommigen een gewone vrijdag, voor anderen een dag vol potentiële rampspoed. Maar waar komt deze fascinatie voor vrijdag de dertiende eigenlijk vandaan, en wat maakt het zo bijzonder?
De oorsprong van het bijgeloof rondom vrijdag de dertiende is niet volledig duidelijk, maar historici
wijzen op verschillende theorieën. Het cijfer 13 wordt in veel culturen gezien als een ongeluksgetal,
mogelijk door het onevenwicht dat het toevoegt aan het ‘perfecte’ dozijn (12 maanden, 12
apostelen, 12 sterrenbeelden).
Vrijdag heeft eveneens een negatieve associatie, deels door de christelijke traditie waarin Jezus op een vrijdag werd gekruisigd. De combinatie van deze twee factoren zou de dag een onheilspellende lading geven. Een ander vaak genoemd voorbeeld is de arrestatie van de Tempeliers op vrijdag 13 oktober 1307,
een historische gebeurtenis die volgens sommige bronnen bijdroeg aan de mythische status van deze
datum.
Moderne mythevorming
In de moderne tijd wordt vrijdag de dertiende vaak gekoppeld aan popcultuur en media. Denk aan de
bekende horrorfilmreeks Friday the 13th, die het imago van deze dag versterkte als een mysterieuze
datum. Ook verzekeringsmaatschappijen en statistieken spelen in op de angst: onderzoeken tonen
wisselende resultaten over het aantal ongelukken op deze dag, maar het feit dat het een ‘gevaarlijke
dag’ is, blijft hardnekkig bestaan.
Hoe gaan mensen ermee om?
Hoewel velen de dag zonder zorgen voorbij laten gaan, nemen anderen extra voorzorgsmaatregelen.
In Nederland zijn er zelfs mensen met paraskevidekatriafobie, een specifieke angst voor vrijdag de
dertiende. Voor hen is het een dag om thuis te blijven en risico’s te vermijden. sommige doen dit
door geen economische beslissingen te nemen en vooral niks doen en thuis blijven.
Tegelijkertijd zijn er ook mensen die de dag omarmen en het zien als een kans om het bijgeloof uit te
dagen. In sommige landen, zoals Italië, wordt vrijdag de 17e juist als een ongeluksdag gezien, en
wordt vrijdag de dertiende met een schouderophalen ontvangen.
Bijgeloof in de praktijk
Bedrijven merken ook het effect van deze dag. Volgens reisorganisaties boeken minder mensen
vliegtickets of reizen op vrijdag de dertiende, uit angst voor pech. Ook worden huwelijken en
belangrijke zakelijke deals vaker uitgesteld. Maar voor ondernemers die creatief zijn, biedt het juist
kansen: van kortingen in ‘spookthema’ tot speciale evenementen.
Een dag om bij stil te staan
Of je nu bijgelovig bent of niet, vrijdag de dertiende blijft een bijzondere dag op onze kalender. Het
herinnert ons aan de kracht van mythes, de invloed van traditie en hoe mensen betekenis toekennen
aan ogenschijnlijk willekeurige gebeurtenissen. Misschien is het vandaag geen slechte dag om juist
een risico te nemen: je geluk kan je verrassen!
Vrijdag de 13de: bijgeloof of bijzondere dag?
