Over de hele wereld worden nog steeds veel baby’s te vroeg geboren. Vandaag besteden we extra aandacht aan deze kwetsbare start met Wereld Prematuren Dag (WPD). Een baby geldt als prematuur wanneer hij of zij vóór 37 weken wordt geboren. Er zijn daarbij verschillende gradaties, van laat tot extreem prematuur. Elke week in de baarmoeder maakt een groot verschil voor hun gezondheid.
Naar schatting werden er in 2020 13,4 miljoen baby’s te vroeg geboren, wat neerkomt op ongeveer 1 op de 10 levendgeborenen. Dit blijkt uit een gedetailleerde studie die vandaag in The Lancet is gepubliceerd door auteurs van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Bewustwording
Wereld Prematuren Dag helpt mensen bewust te maken van het grote aantal baby’s dat te vroeg wordt geboren en de impact die dit heeft op gezinnen. Door cijfers en feiten te delen, laten de initiatiefnemers zien dat vroeggeboorte wereldwijd miljoenen families raakt. Ook worden verhalen van ouders en gezinnen gedeeld, waardoor zichtbaar wordt hoe ingrijpend het kan zijn om een prematuur kindje te krijgen, zowel medisch als emotioneel.
Daarnaast wijst WPD op de grote verschillen tussen landen en regio’s in overlevingskansen en beschikbare zorg, en zet het aan tot betrokkenheid en actie. Via evenementen, campagnes en projecten wordt aandacht gevraagd voor de steun die ouders nodig hebben en het belang van preventie en goede neonatale zorg.
Zorg
Goede zorg speelt een cruciale rol bij het ondersteunen van prematuur geboren kinderen en hun gezinnen. Medische teams in ziekenhuizen en de jeugdgezondheidszorg bieden speciale begeleiding, zoals opname op een neonatale intensive care, voedingsondersteuning en intensieve monitoring van de ontwikkeling.
Preventie
Ook buiten het ziekenhuis kunnen zorgverleners een verschil maken door ouders te informeren, risicofactoren vroeg te signaleren en te begeleiden tijdens de zwangerschap.
Ook kan vroeggeboorte in veel gevallen worden verminderd door aandacht voor gezonde leefstijlkeuzes, zoals stoppen met roken en alcohol, goede voeding en regelmatige controles bij de verloskundige of arts. Samen zorgen deze maatregelen ervoor dat kinderen een betere kans krijgen op een gezonde start, en dat ouders beter voorbereid en ondersteund zijn.
Cijfers
Uit het artikel Nationale, regionale en wereldwijde schattingen van vroeggeboortes in 2020, met trends uit 2010: een systematische analyse blijkt dat vroeggeboorte wereldwijd sterk verschilt per regio. In 2020 vond maar liefst 65% van alle vroeggeboortes plaats in Sub-Sahara Afrika en Zuid-Azië, waar meer dan 13% van de baby’s te vroeg ter wereld kwam.
De zwaarst getroffen landen, zoals Bangladesh (16,2%), Malawi (14,5%) en Pakistan (14,3%), hebben cijfers die drie tot vier keer hoger liggen dan die van landen met de laagste percentages. Dit wordt mede veroorzaakt door beperkte toegang tot goede gezondheidszorg, onvoldoende prenatale begeleiding, armoede en ondervoeding, waardoor complicaties tijdens de zwangerschap minder goed kunnen worden opgevangen. In landen als Servië (3,8%), Moldavië (4%) en Kazachstan (4,7%) komt vroeggeboorte juist relatief weinig voor. Deze grote variatie laat zien hoe ongelijk de situatie wereldwijd is.
Vroeggeboorte is echter niet alleen een probleem in lage- en middeninkomenslanden. De gegevens tonen duidelijk aan dat het gezinnen in alle delen van de wereld treft. In sommige hoge-inkomenslanden, zoals Griekenland (11,6%) en de Verenigde Staten (10%), komen percentages van 10% of hoger voor. Daarom is WPD zo belangrijk.
Nederland
In Nederland had in 2021 14,8% van alle baby’s te maken met een vroege geboorte en/of een laag geboortegewicht, samen ook wel de Big2 genoemd. Deze groep heeft vaak extra medische zorg en ondersteuning nodig, zowel direct na de geboorte als later in de ontwikkeling. Van alle kinderen werd 6,6% te vroeg geboren, met een duidelijke piek tussen 32 en 36 weken zwangerschap.
Daarnaast had 9,7% van de baby’s een laag geboortegewicht voor hun zwangerschapsduur, iets wat vooral bij meerlingen veel vaker voorkomt. Deze cijfers laten zien dat een gezonde start voor een deel van de kinderen niet vanzelfsprekend is, en benadrukken hoe belangrijk goede zwangerschapszorg en vroegtijdige ondersteuning zijn, zegt vzinfo.
Wereld Prematuren Dag laat zien welke uitdagingen te vroeg geboren baby’s en hun gezinnen ervaren en inspireert tot verbetering van zorg en ondersteuning. Door bewustwording en preventie kunnen we in de toekomst meer kinderen een gezonde start en betere kansen in het leven geven.
