In Capelle aan den IJssel is zondagmiddag een 15-jarige jongen uit Gouda doodgeschoten door de politie na een beroving van een fatbike. Het gebeurde vlakbij de McDonald’s aan de Hoofdweg. Wat er precies gebeurde, zorgt voor veel vragen en heftige emoties – vooral omdat de jongen nog maar 15 jaar was.
Volgens de politie had de jongen kort daarvoor samen met anderen een fatbike gestolen. Daarbij zou hij een vuurwapen hebben gebruikt om de beroving kracht bij te zetten. Getuigen belden de politie en agenten gingen op zoek naar de daders.
Even later zagen ze de jongen in de buurt van de McDonald’s. De politie probeerde hem aan te houden met een speciale aanpak die gebruikt wordt voor gevaarlijke verdachten. Ze riepen hem meerdere keren dat hij moest blijven staan en zijn wapen laten vallen. Maar volgens de politie luisterde hij niet en rende hij weg. Omdat ze dachten dat hij nog steeds een wapen bij zich had en dus een gevaar was voor anderen, schoten de agenten. De jongen werd meerdere keren geraakt en overleed daar ter plekke.
“Hij was nog maar 15”
Dat de jongen nog zo jong was, maakt het extra heftig. Veel jongeren herkennen zichzelf in hem: dezelfde leeftijd, dezelfde leefwereld. Een buurtbewoner zei: “Dit is niet Amerika, dit is hier. Hoe kan het dat een kind van 15 met een wapen loopt en eindigt met kogels in zijn lijf?”
Op social media reageren jongeren massaal. Sommigen vinden het begrijpelijk dat de politie schoot, omdat de jongen volgens hen een gevaar was. Anderen vinden het juist niet uit te leggen: “Hij was nog maar 15, er had vast een andere manier moeten zijn.”
Grote impact bij de McDonald’s
Het gebeurde midden op de dag, voor de ogen van tientallen mensen. Families met kinderen, jongeren die er gewoon een burger kwamen halen. Zij zagen agenten met getrokken wapens en daarna de jongen op de grond liggen.
Een vrouw die in de McDrive stond vertelde: “Ineens stonden er allemaal agenten. Ze riepen dat we achteruit moesten. Toen zagen we die jongen liggen. Het was echt eng.”
De politie heeft aan alle getuigen slachtofferhulp aangeboden. Mensen die het mee hebben gekregen maar niet direct zijn aangesproken, kunnen zelf contact opnemen met Slachtofferhulp Nederland.
Naast de doodgeschoten jongen zijn er nog twee andere jongens opgepakt die ook betrokken zouden zijn bij de beroving. Eén van hen was aanwezig bij de schietpartij, de ander meldde zich later zelf op het politiebureau. Het is nog niet duidelijk of zij ook een wapen bij zich hadden.
Het contrast
Het verschil is duidelijk aanwezig, als je het hebt over verdachten doodschieten als politie zijnde. Het grootste contrast is Nederland vergeleken met de Verenigde staten. Ik heb hier een overzicht van.
Verenigde Staten (ter vergelijking)
- Veel sneller naar vuurwapens
In de VS dragen agenten vaak meteen hun pistool getrokken bij een arrestatie of verkeerscontrole. Er zijn veel meer gevallen waar dodelijk geweld wordt gebruikt, ook in situaties zonder direct levensgevaar. - Heel veel doden
Jaarlijks schiet de Amerikaanse politie zo’n 1.000 mensen dood. Dat komt ook omdat er veel meer vuurwapens in omloop zijn bij burgers. Agenten verwachten sneller dat iemand gewapend is. - Minder vaak vervolging
Agenten worden zelden strafrechtelijk vervolgd. Vaak wordt het gezien als “self-defense”, ook al is de situatie achteraf twijfelachtig. - Cultuurverschil
In de VS is het idee dat de politie “sterk” moet optreden en dat wapens erbij horen veel normaler. In Nederland is het uitgangspunt juist terughoudendheid.
De conclusie hier is dus dat dit veel vaker gebeurd in de VS dan dat dit gebeurt in Nederland.
Veel vragen bij jongeren
Onder jongeren leven er vooral veel vragen. Waarom liep een jongen van 15 met een vuurwapen rond? Had de politie hem niet op een andere manier kunnen stoppen? En hoe voelt het voor zijn familie, die nu hun zoon, broer of vriend moeten missen?