Alcohol lijkt misschien onschuldig, maar voor jongeren is het allesbehalve dat. De hersenen zijn nog volop in ontwikkeling, en alcohol verstoort dat proces. Denk aan slechtere concentratie, geheugenproblemen en meer risico op verslaving. Toch drinken veel jongeren al op jonge leeftijd, blijkt uit onderzoek van Trimbos. Waarom is dat zo gevaarlijk?
Wat doet alcohol met een jong brein?
De hersenen van jongeren zijn pas rond hun 25e volledig ontwikkeld. Vooral de frontale hersenkwab, die belangrijk is voor plannen, beslissen en impulsen beheersen. Volgens de Hersenstichting kan alcohol die ontwikkeling ernstig verstoren, met blijvende gevolgen. Jongeren die regelmatig drinken, laten op hersenscans een versnelde afname zien van grijze stof in dat gebied.
Een versnelde afname ervan kan betekenen dat bepaalde hersenfuncties minder goed ontwikkeld worden of zelfs achteruitgaan. Dat heeft dus mogelijk invloed op dingen als impulscontrole, planning en leervermogen.
“Veel jongeren beseffen niet dat hun brein extra gevoelig is voor alcohol. Wat nu onschuldig lijkt, kan hun leven later beïnvloedden,” zegt neuroloog dr. Lisa van Dongen op de site van de Hersenstichting.
Dit artikel gaat verder onder de video
Waarom beginnen jongeren toch met drinken?
Groepsdruk, nieuwsgierigheid en sociale media spelen een grote rol blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Alcohol is vaak gemakkelijk beschikbaar en wordt op feestjes gezien als normaal. Volgens het RIVM heeft een derde van de jongeren tussen de 12 en 16 jaar weleens alcohol gedronken.
Het probleem is dat alcoholgebruik vaak wordt gebagatelliseerd door jongeren. “Terwijl de risico’s groot zijn,” zegt preventiewerker Samir El Kaddouri van verslavingszorginstelling Jellinek.
Wat zijn de gevolgen op lange termijn?
Behalve schade aan het brein, vergroot jong starten met drinken ook de kans op verslaving. Jongeren die voor hun 15e beginnen, hebben vier keer meer kans om later alcohol verslaafd te worden, volgens Jellinek. Bovendien tast alcohol ook andere organen aan, zoals de lever, maag en het hart. De Gezondheidsraad noemt alcoholgebruik door jongeren dan ook “zorgwekkend”.
Wat kun je doen als ouder of school?
Voorlichting is essentieel. De Overheid geeft tips: praat op tijd over de risico’s, stel duidelijke grenzen en geef zelf het goede voorbeeld. Scholen kunnen gastlessen laten geven door experts of ervaringsdeskundigen. Ook campagnes zoals ‘NIX18’ helpen om jongeren bewust te maken van de risico’s.
