Op 18 november 2022 schrijft de Volkskrant over de angstcultuur die jarenlang bij De Wereld Draait Door heerste. Een van de oorzaken was het grensoverschrijdende gedrag van presentator Matthijs van Nieuwkerk. Nu komt hij terug met zijn eigen programma op RTL. Dit roept de vraag op: hoe lang moet iemand gecanceld blijven?
Cancel cultuur betekent het boycotten van mensen die controversiële uitspraken of acties doen of hebben gedaan die worden gezien als fout of kwetsend. Dit boycotten kan worden gedaan door groepen mensen maar ook bijvoorbeeld bedrijven, platenlabels en filmcontracten door samenwerkingen in te trekken. De Volkskrant noemt dit ‘groepsgewijs kritiek uiten.’
Oorsprong
Het woord Cancelen begon als een grap die op Twitter veel werd gebruikt in Amerika. Tijdens de #MeToo-beweging in 2017 begon dit gebruikt te worden als iets wat mensen zeiden over de machtsfiguren die rond die tijd onder vuur lagen zoals Harvey Weinstein en Bill Cosby. Dit werd toen ook een manier voor mensen die voorheen geen platform of macht hadden om hun stem te laten horen. Gaandeweg zijn mensen dit woord steeds meer gaan gebruiken.
Hoe dan verder
Het is de nachtmerrie van elk bekend persoon: gecanceld worden. Heel (in dit geval) Nederland valt je aan en je vraagt je waarschijnlijk af of je carrière nu over is. Dit blijkt in Nederland niet per se het geval te zijn.
Bilal Wahib, die in 2021 werd gecanceld omdat hij een minderjarige jongen op een Instagram live aanspoorde om zijn geslachtsdeel te laten zien, bleef twee jaar lang gecanceld maar werd vergeven nadat hij een documentaire over ‘zijn verhaal’ uitbracht eerder dit jaar. Lil Kleine, die in 2022 werd gecanceld door zijn arrestatie wegens zware mishandeling van zijn toenmalige verloofde, een jaar later bracht hij een nieuwe single uit met een bijpassende Instagram post over ‘zijn kant van het verhaal’. Het nummer werd een hit en mensen leken hem hierna massaal te vergeven.
En nu Matthijs van Nieuwkerk. Na het artikel in de Volkskrant liet Matthijs weten zijn banden met BNNVARA te verbreken: “Het feit dat mijn werkgever openlijk twijfelt aan mijn oprechtheid, maakt een verdere samenwerking onmogelijk” liet hij toendertijds weten in een korte verklaring. In september werd er een artikel met Matthijs gepubliceerd in de Volkskrant waarin hij aangaf spijt te hebben en zich te schamen voor zijn gedrag tegenover zijn werknemers bij De Wereld Draait Door. En nu komt hij dus terug met zijn eigen programma.
Conclusie
Het lijkt er op dat deze mensen ‘ge-uncanceld’ worden als ze aangeven spijt te hebben, door middel van muziek, een documentaire of een diepgaand interview. Ook is de zwaarte van de daden van de gecancelde mensen een grote factor in het vergeven, er zit voor mensen een verschil in seksueel overschrijdend gedrag en ander soort overschrijdend gedrag. Harvey Weinstein en Bill Cosby gaan niet zo snel vergeven worden voor hun daden maar Lil Kleine, Bilal Wahib en Matthijs van Nieuwkerk wel. Tijd is ook een belangrijke factor, mensen vergeten vaak wat er überhaupt is gebeurd na een tijdje.
