Na weken lang campagne voeren is de uitslag van de tweedekamer verkiezingen bekend. Nederland heeft overduidelijk gekozen voor PVV. “De kiezer heeft gesproken: hij is het zat” zegt Wilders na de uitslagen in een partijbijeenkomst in Scheveningen. Mensen vieren feest, mensen zijn in shock en mensen zijn boos.
De laatste weken lag VVD (die geëindigd is met 24 zetels) aan top in de peilingen gevolgd door de PVV (die is geëindigd zijn met 37 zetels) en GroenLinks-PVDA (die geëindigd is met 25 zetels).
Reactie van de lijsttrekkers
“Nu breekt het moment aan dat wij de democratie gaan verdedigen” zegt GroenLinks-PVDA lijsttrekker Frans Timmermans in een speech als reactie op de winst van PVV. Lijsttrekker van de D66 Rob Jetten en lijsttrekker van VVD Dilan Yesilgöz spraken ook hun ontevredenheid uit na de uitslagen, “De politiek van intolerantie is genormaliseerd terwijl die nooit normaal mag zijn.” zegt Jetten tijdens de partijbijeenkomst van D66 woensdagavond. Ook heeft Yesilgöz volgens Jetten “de deur wagenwijd opengezet voor Wilders” door te laten weten open te staan voor een coalitie met PVV. Yesilgöz ontkend dit en denk dat er “te weinig is geluisterd naar de mensen”.
Wie stemt PVV?
Volgens een onderzoek van Ipsos stemde 40% van de huidige PVV-kiezers bij de laatste verkiezingen in 2021 ook al PVV, 15% van de PVV-kiezers stemde vorige keer op VVD en 12% stemde niet. De overstap van stemkeuze had veel te maken met dat kiezers strategisch gingen stemmen. Strategisch stemmen is het stemmen op een partij die niet per se je favoriet is maar waarvan je hoopt dat hij de grootste wordt om andere partijen te dwarsbomen. Dit zag je bijvoorbeeld gebeuren met de linkse stemmers die op GroenLinks-PVDA gingen stemmen in plaats van D66. De meeste PVV-stemmers geven aan immigratie en asiel de belangrijkste reden te vinden voor hun stemkeuze.
Wat nu?
Nu is het tijd om een coalitie te vormen. Geert Wilders wil NSC, BBB en VVD, het probleem is, zij willen niet met hem. NSC lijsttrekker Pieter Omzicht liet voorheen weten dat hij niet met PVV wilt samenwerking door zijn standpunten over de Islam, hoewel hij op woensdagavond het toch niet helemaal leek uit te sluiten. VVD lijsttrekker Dilan Yesilgöz laat vandaag weten een rondje over te slaan en wil dus niet samenwerken met de PVV. BBB lijsttrekker Caroline van der Plas wil in coalitieonderhandelingen te willen gaan met Wilders. “We zullen met elkaar moeten gaan samenwerken. Op zoek naar overeenkomsten. Iedere partij, ook de onze, zal over zijn schaduw heen moeten stappen. Aan ons zal het niet liggen.” laat Wilders weten.